2. Mindia [Adm] (Off)
[ 20 Sep 2013, 19:22 ]
მართალია ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო გამოცდილების ცალკეულ
საწარმოს უფლება ეძლევა დამოუკიდებლად შეიმუშაოს საჭირო საბუღალტრო
აღრიცხვის ანგარიშთა გეგმა, მაგრამ არ არსებობს ტრადიცია, გამოცდილება და
საბაზისო ცოდნა იმისა, რომ ყველა ბუღალტერმა შეძლოს ბასს-ის (ბუღალტრული
აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტები) შესაბამისად საწარმოსათვის საჭირო
ანგარიშთა გეგმის დამოუკიდებლად შედგენა. ამდენად აუცილებელი გახდა ერთიანი
ანგარიშთა გეგმის შემუშავება, რომლის სტრუქტურა ერთნაირად მისაღები იქნებოდა
სამეწარმეო სფეროს ყველა იურიდიული პირისათვის.
ამრიგად ბუღალტერია მოიცავს ორ ძირითად ელემენტს: ჩანაწერს (ანგარიშგებას)
და დაჯამებას.
ჩანაწერი უპირველესს ყოვლისა უზრუნველყოფს მენეჯერებს საქმიან ოპერაციებზე
ყოველდღიური ინფორმაციით. მაგალითად გაყიდვები, ყოველდღიური შესყიდვები
შესაძლებელია წარმოებულ იქნას ფულის მოგვიანებით გადახდით, ამ
შემთხვევაში უნდა ვიცოდეთ როდის უნდა წარვუდგინოთ მოთხოვნა თანხის დროულად
დაფარვასთან დაკავშირებით.


დაჯამება გულისხმობს დაინტერესებული მხარეებისადმი დროდადრო ინფორმაციის
მიწოდებას სამეწარმეო საქმიანობის მდგომარეობის შესახებ. აქ შეიძლება
იყოს წარმოგენილი ორი ძირითადი ელემენტი: შემოსავლების ანგარიში და ბალანსი.
შემოსავლების ანგარიში გვიჩვენებს მოგებას ან ზარალს წლის განმავლობა-
ში წარმოებული საქმიანობის შედეგად. მოგება არის სამეწარმეო საქმიანობის შედეგად
მიღებულ შემოსავალს გამოკლებული ამ საქმიანობასთან დაკავშირებული
ხარჯი.
ბალანსი არის საქმიანობის შედეგის მაჩვენებელი წლის ბოლოსათვის, რომელიც
მოიცავს შემოსავლების ანაგარიშს. ბალანსი აჩვენებს საქმიანობის აქტივებს
და ვალდებულებებს და მის მომხმარებელს აძლევს საქმის შეფასების საშუალებას,
ანუ აქვს თუ არა ორგანიზაციას ვალდებულებების დროულად დაფარვის
შესაძლებლობა.
აქტივი არის ორგანიზაციის განკარგულებაში არსებული ფულადი სახსრების,
ნახევარფაბრიკატების და ძირითადი ფონდების ჯამი. ყველაფერი რაც ეკუთვნის ან
ერგება კომპანიას არის აქტივი: ნაღდი ფული, შენობა-ნაგებობები, მოწყობილობა
(ფიქსირებული აქტივები), პატენტები, რომლის შესრულება გარკვეულ ნორმებს
ექვემდებარება.
საწარმოთა ტიპები. ბიზნესის ორგანიზაციის სახეები შეიძლება იყოს რამდენიმე
სახის. ყველაზე მარტივს წარმოადგენს ინდივიდუალური საწარმო (ი/ს) ან,
რაც იგივეა, ინდივიდუალური მეწარმე (ი/მ). ამ შემთხვევაში საწარმოს ფლობს
ერთპიროვნულად ერთი ადამიანი. შესაძლებელია მას ჰყავდეს ერთი ან რამდენიმე
მომუშავე ან მუშაობდეს მხოლოდ თვით მფლობელი. ასეთი ტიპის საწარმოებად
შეიძლება დასახელდეს მცირე საწარმოები როგორიცაა: მაღაზიები, სილამაზის
სალონები, ატელიე, სამშენებლო მასალების რეალიზაციის პუნქტები, შემკეთებელი
(სარემონტო) ფირმები, საკონსულტაციო სამსახური და ა. შ.
მეორე ტიპის ორგანიზაციას ეწოდება შეზღუდული პასუხისმგებლობის
საზოგადოება (შპს), რომელსაც ფლობს ორი ან რამდენიმე მეპატრონე. ისინი
ერთად აწარმოებენ საქმიანობას და ერთობლივად იღებენ მონაწილეობას
გადაწყვეტილების მიღებაში საერთო კრებებსა თუ შეხვედრებზე.
მესამე ტიპის საწარმოებს ეწოდება სააქციო საზოგადოება (ს/ს), როდესაც
რამდენიმე ადამიანიდან დაწყებული ათასობით ადამიანს შეუძლია ამ ტიპის
კომპანიაში ჩადოს ფული და მიიღოს თავისი სარგო საერთო მოცულობიდან. მათ
ეწოდებად კომპანიის აქციონერები ანუ წევრები. ისინი ფლობენ აქციებს, მაგრამ
ყოველთვის არ იღებენ მონაწილეობას მართვაში - მხოლოდ ნიშნავენ დირექტორებს
რომლებიც წარმართავენ საქმიანობას ამომრჩეველთა სახელით.
აქციონერი არის აქციის/აქციების მფლობელი იურიდიული ან ფიზიკური
პირი, რომლის მონაწილეობა გადაწყვეტილებების მიღებაში და ქონებრივი ვალდებულებების
განაწილებაში განისაზღვრება მისი შენატანის ოდენობით ძირითად
კაპიტალში.
გარდა აღნიშნულისა საქართველოში მოქმედებს ისეთი ტიპის ორგანიზაციები,
როგორიცაა: ამხანაგობა, რელიგიური ორგანიზაციები, კომანდიტური
საზოგადოება და ა.შ. მათი საბუღალტრო – საფინანსო ანგარიშგების წარმოება
ექვემდებარება საერთო ნორმებს და სტანდარტებს, იმ განსხვავებით, რომ
ზოგიერთი მათგანი განთავისუფლებულია გარკვეული სახის გადასახადებიდან.
საფინანსო ანგარიშგება არის სამეურნეო საქმიანობის მოგება/ზარალის
ანგარიში. საფინანსო ანგარიში არის ორი სახის – დამტკიცებული და
საპროგნოზო. დამტკიცებული ანგარიშგება არის საბალანსო ანგარიში, რომელსაც
საჭიროების შემთხვევაში ამოწმებენ აუდიტორთან. საპროგნოზო საფინანსო
ანგარიშგება არის გაცილებით საინტერესო. სამომავლოდ განსახორციელებელი
წინადადებების საპროგნოზო შედეგის საფინანსო ანგარიშგებაა. მაგალითად

სავაჭრო ორგანიზაცია აპირებს ახალი პროდუქციის შემოტანას, რომელმაც
სავარაუდოდ მოგება უნდა მოიტანოს. ახალი პროდუქციის შემოტანა დაკავშირებულია
დამატებით ხარჯებთან. საპროგნოზო საფინანსო ანგარიშგებაში უნდა
გამოჩნდეს როგორი იქნება მოგება და რა ხარჯის გაწევა იქნება საჭირო ამ
მოგების მისაღებად. სავაჭრო ორგანიზაციებისათვის მიღებულია მარჟას
გაანგარიშება. მარჟა არის ფასსა და თვითღირებულებას შორის სხვაობა. თუ
ახალ რპოდუქციას ნაკლები თვითღირებულება აქვს მაშინ მარჟა იქნება მაღალი.
ასეთი ინფორმაცია აინტერესებთ ორგანიზაციის მმართველებს და
კომპანიონებს, ასევე ბანკ – კრედიტორებს, რომლებთაც აინტერესებთ კრედიტის
გაცემის შემთხვევაში მისი დაბრუნება თავის დროზე.
ანგარიშგებები წარედგინება წლის და კვარტლების მიხედვით (კვარტალი
არის 3 თვე):
1. მფლობელებს;
2. საგადასახადო ინსპექციას, ბანკებს და ა.შ.
3. სტატისტიკის დეპარტამენტს ან სტატისტიკის ადგილობრივ განყოფილებებს.
ორგანიზაციის ანგარიშგების წარმოდგება შემდეგ ფორმებში:
1. საბუღალტრო ბალანსი;
2. მოგება / ზარალის ანგარიში;
3. ახსნა – განმარტებები მოგება / ზარალის ანგარიშგებაზე:
- კაპიტალის ცვლილების ანგარიში;
- ფულადი სახსრების მოძრაობის ანგარიში;
- ბუღალტრული ანგარიშის დანართი;
- განმარტებითი ჩანაწერები.
4. აუდიტორის დასკვნა, თუ ორგანიზაცია საჭიროებს სავალდებულო აუდიტს.
თანამედროვე სახელმწიფოს საფინანსო საქმიანობა დაფუძნებულია მეურნეობის
საბაზრო სისტემაზე, რომელიც იყენებს ისეთ ძირითად ეკონომიკურ ბერკეტებს,
როგორიცაა: ფული, კრედიტი, ფინანსები და სხვა. მეურნეობის საბაზრო სისტემის
პირობებში სხვადასხვა ტიპის ორგანიზაციებს შორის ფინანსური რესურსების
შექმნის და გამოყენების პროცესში წარმოიშობა ფინანსური ურთიერთობები.
საფინანსო-სამართლებრივი ურთიერთობები იყოფა: საბიუჯეტო, საგადასახადო,
სადაზღვევო, საკრედიტო, საანგარიშსწორებო, ასევე ფულის მიმოქცევის,
სავალუტო ოპერაციების სფეროში წარმოშობილ ურიერთობებად.

ესეც იგივე წიგნიდან. მართალია წიგნი უკვე მოძველდა, მაგრამ ძირიდათი ინფორმაცია ბუღალტერიაზე მანდ უხვად არის.
[Pasuxi][Cit]|

4. Mon Ami [Adm] (Off)
[ 20 Sep 2013, 19:29 ]
Mindia, გამიგია ბუღალტერისთვის ორი ამომავალი წერტილი არსებობსო: ბუღალტრული აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტები და საგადასახადო კოდექსი.

ესეა ნამდვილად?

თუ არა, რა სჭირდება კიდევ ბუღალტერს?


ვითომ არ ვიცი
[Pasuxi][Cit]|

6. Mindia [Adm] (Off)
[ 20 Sep 2013, 19:32 ]
ციტატა: Mon Ami
4-5 პოსტი დაარედაქტირე ისე დადე. მეც სიამოვნებით წავიკითხავ.


თემაში გპატიჟებთ ყველა ახალ დამწყებ ბუღალტერს, მზად ვართ დაგეხმაროთ. ნუ ვეცადოთ ყოველშემთხვევაში.
[Pasuxi][Cit]|

8. Mindia [Adm] (Off)
[ 20 Sep 2013, 20:24 ]
Mon Ami, რას გულისხმობ ვერ მივხდი სიმართლე გითხრა... აქტივი არის კომპანიის ქონება ასე ვთქვათ, ანუ ის რაც კომპანიას გააჩნია, ნაშთი სალაროში, ბანკში, საქონელი, ძირითადი საშუალებები და ა.შ. პასივი კი აქტივის ანტიპოდია, ვალდებულებები სხვა საწარმოების მიმართ, სახელმწიფოს მიმართ და ა.შ.

აქტივი არის 1000-2000 პასივი 3000.
თუ კითხვა სწორად ვერ გავიგე, მკითხე ხელმეორედ სხვანაირი ინტერპრეტაციით
[Pasuxi][Cit]|